Postać Józefa Zajączka z Wrzący herbu Świnka jest mało znana Polakom, chociaż należał do tych generałów XVIII–XIX w., którego nazwisko znajduje wśród 660 osób upamiętnionych na paryskim Łuku Triumfalnym, a w Warszawie jest patronem żoliborskiej ulicy. Józef Zajączek – zawodowy żołnierz wywodzący się z drobnej szlachty – był, po dobnie jak wielu mu współczesnych, postacią o skomplikowanym życiorysie. Jego losy pokazują zmienność historii ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów przełomu XVIII/XIX w.